Forsie

Ervaringsdeskundigheid en de klik met de cliënt

Er zijn verschillende ervaringsdeskundigen, sommige mensen noemen zichzelf liever ervaringswerkers. Er zijn ook verschillende opleiding en cursussen en dat maakt het wel eens wat lastig, om in te schatten wat je nou aan die ervaringsdeskundige kan hebben?
De opleiding die ik volgde aan de Hanzehogeschool Groningen trainde mij o.a. in Netwerkgerichtwerken, coaching, methodisch werken, Herstel Ondersteunende Zorg, onderzoek, groepsdynamica en meer.
Voor de opleiding hebben veel studenten in een eerder leven al een andere carrière gehad. Zo zijn sommigen werkzaam geweest als verpleegkundige, teamleiders of maatschappelijk werkers. En die kennis en vaardigheden laat je natuurlijk niet thuis als je aan het werk gaat.

Wat álle ervaringsdeskundigen gemeen hebben is dat zij ervaring hebben met een ontwrichtende situatie.
Dat kan zijn opgroeien in armoede, (seksueel-)geweldsituaties als kind, verslavingen, dak- en thuisloosheid, opnames binnen de GGZ, psychische kwetsbaarheden, slachtoffer zijn van mensenhandel en nog veel meer. Zij hebben het herstel doorgemaakt, doorleefd en op de opleiding leren reflecteren op deze ervaringen.
Daarnaast hebben eigenlijk alle ervaringsdeskundigen ervaringen als cliënt. Zij hebben aan de andere kant van díe tafel gezeten, hopend op een begripvolle en betrouwbare hulpverlener. Of aan de andere kant van het loket gestaan wachtend, vaak met schaamte en vragend om hulp en meestal de afhankelijkheid gevoeld.

Hoe je het ook went of keert, of je het nu expliciet benoemt in je contact met een cliënt of niet, deze gedeelde (cliënt-)ervaringen zorgen vrijwel altijd voor een klik. Regelmatig geven cliënten aan dat zij zich veilig, vertrouwd en begrepen voelen. Zoals de cliënt die, na 8 jaar thuis zijn met niets dan medicatie en eens in de twee weken een gesprek, zich inschreef voor de open dag van de HBO opleiding, omdat ze haar afgebroken studie wilde oppakken. Waarbij ze zei: ‘Als jij het kan, dan kan ik het ook!’. Of de man die positief verbaasd is en hoopvol, te kunnen praten met iemand die volop in het leven staat en óók gedachtes of een wens over de dood heeft gehad.

Met een ervaringsdeskundige is er minder schaamte om te delen, minder angst om vragen te stellen, omdat die ander, nét als jij, ook aan de kant heeft gestaan.
Dát maakt de ervaringsdeskundige samen met de kennis, competenties en studie een professional met een gouden randje.

Wilma Boevink schreef over haar ervaring, over de angst weer in beweging te komen. Iets dat veel mensen die een ontwrichting hebben meegemaakt zullen herkennen. Dat de ervaringsdeskundige de schijnbare stilstand, angst en verstarring zelf kent en erkent, is helpend bij het ondersteunen van herstel.